Yukarıdaki linkten kolayca indirebilirsiniz. Boyutu küçüktür. Run ile çalıştırıp halt ile durdurabilirsiniz. Eğer daha önce belirtilmemişse edit sim. cmd ile kaç msn. simülasyon yapmak istediğinizi yazmalısınız. Devre üzerinde hangi noktaya dokunursanız oradaki dalga şeklini görebilirsiniz. Bir elemanın üzerine tıklarsanız üzerinden geçen akımı görebilirsiniz. Daha fazla bilgi için…
TSC tyristor switch capacitor #tsc 2 tane çift bağımsız sekonderli pulse trafosu ile 4 tristör sürerek yaptığım tsc. devreyi özel kılan, tristör uçları arasına bağlanan u1 u2 u3 u4 zero detect optoları. bu optolar donanımsal olarak anahtarlanacak tristör uçları arasındaki gerilimin “0v” olmasını bekleyip ateşlemeye izin vermektedir. yani yazılımsal değil donanımsal sıfır geçiş kontrolu yapılmaktadır. hata olması mümkün değil. ltspice dosyaları. asc dosyasını çalıştırın.
üstte kontrol voltajı , ortada tristör uçları arası gerilim. aşağıda kapasitör akımları.
dikkat ederseniz kontrol voltajı “1” olsa bile kapasitörü sürmek için tristör uçları arası gerilimin 0v (9v) olması bekleniyor ve tristör areşleniyor. daha önce ateşlenseydi çok yüksek pik akımları oluşurdu.
Universal input/output power supply. noninverting dc/dc converter. 10v-30v giriş 0-5 amper 1,5v – 30v çıkış. düşük gürültü , ortalama 50mv. %80 – 95 arası verim. toplam voltaj irfz44 Vds voltajını aşmayacak , 55v. akım ve gerilim ayarı dac ile kontrol edilebilir. 0-5v arası. V1 ve V3. İstenirse potansiyometreye çevrilebilir. dikkat , lt1678 lerin beslemesi farklı , lt1679 olmaz. U5 akım ölçümü yapıyor. U2 akım kontrolu. U4 voltaj kontrolu yapıyor. batarya şarzı için de kullanılabilir. Çıkış voltajı V2 besleme geriliminin üzerinde oluşturulmaktadır.
İnverting dc dc konvertörün tersi.
potansiyemetre ile ayapılabilir versiyonu.dac ile kontrol edilebilir versiyon.
lt1243 (uc3843) internal hata amfikatörü bypass edildi. yerine U4 ve U2 opampları kullanıldı. Opamplar comp voltajını direk kontrol ediyor. opampların açık halka kazancını düşürmek için 0- 5v dac (V1, V3) gerilimleri 10k/200 = 50 kat düşürüldü.
Q1 ve R7, çıkış voltajını R8 üzerine örnekliyor ve seviye kaydırıyor.
uc3843 negatif buck converter olarak kullanılmıştır. +48 voltun altında çıkış voltajı üretir.
U5 uc3843 geri beslemesi q2 pnp transistör ile sağlanmaktadır. pnp transistör ve R6 direnci lt1084 için 1,8v drop voltajı oluşacak şekilde uc3843 ü sürmektedir. C11 470uf kondansatörü negatif buck converter çıkışıdır.
L1 ve C4 çıkış fitresidir. c11 üzerindeki gürültü c4 üzerinde (buck-out) azaltılmaktadır.
buck-out gerilimi lt1086 low drop pozitif regulatörü beslemektedir.
lt1084 yerine ld1084 da kullanılabilir. veya benzeri.
lt1084 gerilimi R10=5k potansiyometreyle ayarlanıyor. R2 ve c5 filtredir.
C6:100nf kondansatörü üzerinde yaklaşık 50 mvolt sabit gerilim oluşturulmuştur. lt1634-1,2 yerine lm385-1,2 kullanılabilir.
50mv bu gerilim R18 ve R19 (potansiyometre) ile 0-ile 50mv arasında ayarlanarak U3 lt1013 +inpu ucuna uygulanıyor.
aynı opampın +input ucuna R12:10miliohm akım sense direnci gerilimi uygulanıyor.
U3 opampı bu şelkilde akım sınırlama görevi görüyor.
D5 led diyodu akım sınırlaması oluştuğunda yanacaktır.
V1 voltajı basit bir telefon şarz cihazı veya benzeri 5v gerilim kaynağıdır. amacı lt1084 adj ucundaki gerilimi 0v un altına indirmektir. Ancak bu şekilde akım ayarlaması doğru bir şekilde çalışacaktır.
U1 lt1013 R12:10 mohm akım sense direnci üzerindeki voltajı yükseltmektedir. adc ile düzgün okunabilmesi için.
C3 üzerinde yine adc ile çıkış voltajı okuması yapılabilir.
Devre buck konverter olarak çaıkştığı için besleme 40-48v arası beslendiğinde iyi sonuç alınabilir. En güzeli 48v 200w smps ile beslemek.
Eğer daha düşük akım istenirse mesela maksimum 3a istenirse 120 watt veya 150 watt 48v smps de kullanılabilir.
Kaç amper çıkış istenirse c6 kondansatörü üzerindeki gerilim o kadar milivolt olmalıdır. mesela 3 amper için 30mv.
LT1084 5 amper çıkış akımında maksimum. 5×1,8=9 watt ısınacaktır. ister 2v ister 30v çıkış olsun değişmez.
çıkış voltaj gürültüsü 1 mvoltun altında gerilim regulasyon değeri yüksektir.
30v 5amperde çıkış gürültüsü.
5 amper darbeli yük testi…
1ms 5 amper ani yük akımı testinde çıkış voltajındaki değişim…
yükü ve yüksüz arasındaki voltaj farkı 12 milivolt %0004 , onbinde 4 anlık değişim +-40mv.
——————————————————————
24volt beslemeli versiyon.
eğer elinizde 24v smps varsa bu şemayı kullanabilrsiniz. karakteristikleri hemen hemen aynı.
5-12 volt besleme geriliminde, 5v dan yüksek çıkış voltajı üreten devre . verim yaklaşık %88
mc34063 ve mosfet kullanılarak yapılan step-up konverter. Kullanılacak mosfetin logic tip olması gerekiyor. dosyada irlr2905/8 kullanıldı. yani 4-5 voltta mosfet tam iletimde olması gerekiyor. Giriş voltajı 5-15 v , çıkış voltajı 5-40+v
1 ve 8 kısa devre edilebilir.
mosfet irlr2905 olabilir. veya düşük vgs başka nmosfet.
lityum bataryaların daha güvenli kullanılabilmesi için düşündüğüm peltierli lityum pil fikrimden bahsedeceğim.
Bilindiği gibi seri şarz olan li-ion bataryalarda şarz dengesizlikleri oluşmakta ve bazı piller aşırı ısınarak arızalanmaktadır. Bu sorun engelleme amaçlı çeşitli BMS devreleri kullanılmaktadır.
Eğer lityum pillerin dış yüzeyi peltier ile kaplanır ve aşırı şarz veya ısınma durumda pilin içinde bulunan BMS devresiyle peltierler devreye sokulursa lityum pil soğutulabilir . Peltier enerjisini pilden alacağı için lityum pilin aşırı şarzı da azaltılabilir. Pilin çindeki internal BMS devresi pil voltajını ve ısısını takip edip bu değerler yükseldiğinde peltieri çalıştıracak ve pilin hasar almasını engelleyecektir.
Peltierin soğuk tarafı pil tarafında sıcak tarafı dış yüzeyi oluşturacaktır.
Böylece lityum piller bağımsız olarak çalışabilecektir.
Bu amala tasarladığım piliçine yerleştrilecek bms devresi aşağıdaki gibidir..
I1 değişken pil şarz akımıdır. C1 (100mF) lityum batarya yerine kullanıldı. R2 =0,6 ohm peltierdir.
Mosfet peltieri çalıştırdığında peltier pili soğutmaktadır.
R1, R7, D1, D2, D3 ile pil ısısına bağlı ref voltajı oluşturulmuştur. Bu voltaj R3 ve R4 ile oluşturulan pil voltajı , ref. voltajla karşılaştırılmaktadır.
Pil voltajı arttıkça comparator +input voltajı aratacak ve ref. voltajını aştığında mosfet iletime geçip peltieri çalıştıracaktır.
3 adet seri bağlı 1n4148 diyot pil ısısı artıkça ref. voltajını düşürecek ve pil voltajını ve şarzını azaltacaktır.
3 adet seri diyot yerine uygun değerde ntc de bağlanabilir.
Grafikte pil şarz akımı ve pil voltajı görülmektedir.
Bu makalede mc33063 ile değişik bir yöntemle inverting konverter tasarladım. Bu tasarımın avantajı üretilen negatif gerilim entegrenin besleme gerilimine dahil edilmemiş olmasıdır. Mesela 33063 maksimum besleme voltajı 40v . Klasik inverting konvertörde , eğer entegre besleme voltajı 30v seçilmişse üretilecek negatif voltaj 10v altında olması gerekiyor. Toplam gerilim 40v ile sınırlı.
Resimdeki mcc3063 ile yapılan inverting konverter yaklaşık 60 watt da -34 volt gerilim üretiyor. verimi %93. Geri besleme sinyali pnp akım aynasıyla yapılmaktadır. npn transistör, çıkış gerilimini akıma dönüştürmektedir. pnp akım aynası bu akımı fb ucuna uygulamaktadır.
Aynı prensiple optoizolatör kullanarak , geri besleme yapılarak inverting çevrim sağlanabilir. Aşağıda ltc3824 step down konvertör kullanılarak inverting konvertör yapılmıştır.
Aşağıdaki devre sinüs osilatör olarak çalışmaktadır. Güç elektroniği uygulamalarında gerekli olan 50 hz veya 60 hz osilatör olarak kullanılabilir. 50 hz uygulaması aşağıdadır.
Osilatör 3,3v ile çalışmaktadır. lt1117 3,3v gerilim üretmektedir. Besleme üzerinde oluşan gürültüyü düşürmekiçin C2, 10000uf 6.3v kondansatör beslemeye paralel bağlanmıştır. sinüs sinyalini opamp +input ucunda görebilirsiniz.
Bu dc dc konverter boost konverterin ters yönde çalışan halidir. Boost konvertör besleme voltajının üzerinde voltaj üretir. Bu konvertör ise besleme voltajının altında voltaj üretir.
Bu konvertör için ltc3824 buck entegresi kullanılmıştır. Fakat ters inverting konverter olarak tasarlanmıştır. Normal boost konverter besleme voltajının üzerinde çıkış gerilimi üretirken bu konverter gnd geriliminin altında çıkış gerilimi üretmektedir. P kanal mosfet gnd ye bağlı indüktörü anahtarlamaktadır. indüktör enerjisi D1 diyot ile Rload yükü üzerinde çıkış gerilimini oluşturmaktadır. Minimum çıkış gerilimi +30 volt referansına göre -30 volttur. Yukarıdaki devre çıkış gerilimini -66 volta kadar yükseltmektedir. moc205 ve D2 zener diyotu feedback gerilimini (0,8v) oluşturmaktadır. Zener diyotu değiştirerek çıkış gerilimi değiştirilebilir. Entegre gnd si -66 volta bağlı değildir. Bu sebeple çıkış gerilimi sınırlaması bulunmamaktadır. R9 ve R6 dirençleri gerim bölücüdür. Amacı devreyi 0,1 ohm dirençlerle çalıştırabilmektir.
Sistemdeki indüktif etkiyi yok etmek için C1 kapasitörü servo motor kontrollu trafonun (varyak) sekonderine bağlanır. Enerji analizöründen gelen bilgiye göre Ls sekonder gerilimi değiştirilir. Yüksek sekonder geriliminde C1 indüktörü V1 şebeke voltaj kaynağından daha çok kapasitif akım çekecektir. Düşük sekonder geriliminde ise C1 kapasitörü V1 şebeke voltaj kaynağından daha az kapasitif akım çekecektir. Böylece sistemdeki indüktif etki (L1) , ayarlı indüktif etki ile (C1) yok edilir.
Sistemdeki kapasitif etkiyi yok etmek için L1 indüktörü servo motor kontrollu trafonun (varyak) sekonderine bağlanır. Enerji analizöründen gelen bilgiye göre Ls sekonder gerilimi değiştirilir. Yüksek sekonder geriliminde L1 indüktörü V1 şebeke voltaj kaynağından daha çok indüktif akım çekecektir. Düşük sekonder geriliminde ise L1 indüktörü V1 şebeke voltaj kaynağından daha az indüktif akım çekecektir. Böylece sistemdeki kapasitif etki (C1) ayarlı indüktif etki (L1) ile yok edilir.
ltspice files 